Inhoud van de cursus : Preventie fysieke belasting en haptonomisch verplaatsen
Locatie : Instituut voor rugklachtenpreventie en haptonomie Den Haag
Docent : Inga Mol
Lesboek : Handboek haptonomisch verplaatsen
Contactonderwijs : 4 dagdelen, totaal 12 uur
Gewenste zelfstudie : 4 uur
DAGDEEL 1 (3 uur)
Introductie
* Welkom met koffie/thee. Uitdelen “Handboek haptonomisch verplaatsen”.
* Voorstelronde met als thema : “heb je wel eens klachten aan het bewegingsapparaat (gehad) ten gevolge van je werk? Zo ja, hoe kwam dat? Informatie over anatomie van de rug en enkele veel voorkomende klachten.
* Uitleg inhoud cursus, gebruik lesmateriaal, gebruik van de lesruimte, ergocoaches, gebruik mobiele telfoon etc.
Theorieles : Waardoor ontstaan klachten aan het bewegingsapparaat?
* Aan welke vormen van belasting staat het lichaam bloot, t.g.v. het werk in de (thuis)zorg?
* Wat kun je zelf doen om overbelasting te voorkomen?
* Waarvoor is de werkgever verantwoordelijk om overbelasting te voorkomen?
* Wat zijn de praktijkrichtlijnen en wat heb jij daar aan?
15 minuten pauze
Praktijkles : verplaatsingen buiten het bed
* Wat is haptonomisch verplaatsen en hoe oefenen we dat? De deelnemers leren tijdens alle praktijklessen hoe het echte tillen te voorkomen is. Ze leren bij alle mogelijke transfers hoe zij de cliënt via aanraking en beweging kunnen prikkelen tot het zelf aanspannen van de juiste spieren.
* Loopbegeleiding; de basisbeweging van het lopen, de wijze van aanraken, “omgaan met hangen, zakken en leunen” van de cliënt tijdens het lopen.
* Helpen staan en zitten; de basisbeweging, het gebruik door de zorgverlener van eigen lichaamsgewicht in plaats van spierkracht, verschillende technieken; naast en voor de cliënt, grenzen.
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 2 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen.
Theorieles : wat moet je zelf doen om zo licht mogelijk te werken?
* De juiste houding tijdens verplaatsen van lasten
* Hoe bepaal je de techniek bij het helpen verplaatsen van cliënten?
* Indien aanwezig ; gebruik van transferafsprakenkaart / transferprotocol
* De invloed van het gevoelde contact tussen cliënt en zorgverlener bij het helpen verplaatsen van cliënten.
15 minuten pauze
Praktijkles : verplaatsingen binnen het bed
* Draaien; de basisbeweging, het lichaam voorbereiden op draaien, technieken naar je toe draaien van de cliënt en technieken van je af draaien van de cliënt.
* Zijwaarts verplaatsen; de basisbeweging, technieken en hulpmiddelen.
* Omhoog verplaatsing; de basisbeweging, technieken en hulpmiddelen.
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 3 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen.
Theorieles : verantwoord gebruik van hulpmiddelen
* Wanneer zet je een tilhulpmiddel in?
* Wat is er allemaal? Van alles laten zien en noemen : ergobox.
* Wetgeving rondom gebruik van tillift en tilband.
* Tilband en tillift keuren vooraf aan ieder gebruik door de zorgverlener.
* De rijregels en de karvragen bij gebruik van zwaar rollend materiaal.
* Beleid van de organisatie op gebied van steunkousen.
15 minuten pauze
Praktijkles : hulpmiddelen zelf toepassen onder begeleiding docent
* Aan- en uittrekken steunkousen met verschillende hulpmiddelen
* Verplaatsing met de passieve tillift
* Verplaatsing met de actieve tillift
* Het manoeuvreren van zwaar rollend materiaal
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 4 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen. Vaak inbreng van een casus in deze les.
Praktijkles :
* Helpen van lig tot zit op de rand van het bed, de basisbeweging, de technieken, hulpmiddelen.
* Het gebruik van trekzeil en glijrol bij alle verplaatsingen binnen het bed.
* Alles waar vragen over zijn : b.v. helpen opstaan van de grond, hogerop verplaatsing in de stoel, inhalen of herhaling van technieken.
Tussendoor 15 minuten pauze
Afsluitend een schriftelijke evaluatie eventueel mondeling aangevuld.
Optioneel toe te voegen : 30 minuten tilliftentoets per deelnemer (passend bij de aanbeveling van de Inspectie voor de Gezondheidszorg) (*zie toelichting)
(*) TOELICHTING TILLIFTENTOETS
Aanleiding
Het verplaatsen van cliënten met een tillift is een risicovolle handeling en de aanbeveling van de Inspectie voor de Gezondheidszorg is om deze verplaatsing alleen uit te laten voeren door medewerkers die hiervoor binnen de organisatie structureel geschoold worden.
Bij meerdere organisaties waarmee ik contact heb (via de scholing van ergocoaches) is men overgestapt van scholen naar toetsen.
In praktijk wordt iedere zorgverlener die met cliëntentilliften werkt, 1 x per twee jaar getoetst op kennis en vaardigheden.
Hiervan worden de resultaten bijgehouden om te bepalen wie wel/niet met tilliften mag werken en om aan de IGZ te laten zien bij inspectie.
In de basiscursus wordt 1 dagdeel besteed aan hulpmiddelen. Naar mijn ervaring is er tijdens dit dagdeel te weinig tijd om alle deelnemers te laten oefenen met de liften. Om de bekwaamheid van zorgmedewerkers te beoordelen is een theorietoets (e-learning) plus een praktijktoets 1 x per 2 à 3 jaar de aangewezen methode.
Deze toets kan er zo uitzien :
* De opdrachtgever houdt bij wie getoetst moet worden (streven 1 x per 2 jaar).
* De opdrachtgever meldt de kandidaten aan.
* Individueel maken de kandidaten een theorietoets via e-learning. Dit is gratis via www.gezondenzeker.nl en kan thuis.
* Dit kan voor zowel tilliften als steunkousen.
* Alleen bij slagen kunnen ze een certificaat uitprinten.
* De praktijktoets is alleen toegankelijk met een certificaat van de theorietoets.
* De praktijktoets vindt plaats in een praktijklokaal.
* Iedere deelnemer krijgt 30 minuten om verplaatsingen met de tillift uit te voeren.
* Deelnemers komen in 2-tallen.
* Voldoende beoordeelde kandidaten mogen weer twee jaar werken met tilliften. Dit wordt centraal bijgehouden. Daarna krijgen zij weer een oproep.
Locatie : Instituut voor rugklachtenpreventie en haptonomie Den Haag
Docent : Inga Mol
Lesboek : Handboek haptonomisch verplaatsen
Contactonderwijs : 4 dagdelen, totaal 12 uur
Gewenste zelfstudie : 4 uur
DAGDEEL 1 (3 uur)
Introductie
* Welkom met koffie/thee. Uitdelen “Handboek haptonomisch verplaatsen”.
* Voorstelronde met als thema : “heb je wel eens klachten aan het bewegingsapparaat (gehad) ten gevolge van je werk? Zo ja, hoe kwam dat? Informatie over anatomie van de rug en enkele veel voorkomende klachten.
* Uitleg inhoud cursus, gebruik lesmateriaal, gebruik van de lesruimte, ergocoaches, gebruik mobiele telfoon etc.
Theorieles : Waardoor ontstaan klachten aan het bewegingsapparaat?
* Aan welke vormen van belasting staat het lichaam bloot, t.g.v. het werk in de (thuis)zorg?
* Wat kun je zelf doen om overbelasting te voorkomen?
* Waarvoor is de werkgever verantwoordelijk om overbelasting te voorkomen?
* Wat zijn de praktijkrichtlijnen en wat heb jij daar aan?
15 minuten pauze
Praktijkles : verplaatsingen buiten het bed
* Wat is haptonomisch verplaatsen en hoe oefenen we dat? De deelnemers leren tijdens alle praktijklessen hoe het echte tillen te voorkomen is. Ze leren bij alle mogelijke transfers hoe zij de cliënt via aanraking en beweging kunnen prikkelen tot het zelf aanspannen van de juiste spieren.
* Loopbegeleiding; de basisbeweging van het lopen, de wijze van aanraken, “omgaan met hangen, zakken en leunen” van de cliënt tijdens het lopen.
* Helpen staan en zitten; de basisbeweging, het gebruik door de zorgverlener van eigen lichaamsgewicht in plaats van spierkracht, verschillende technieken; naast en voor de cliënt, grenzen.
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 2 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen.
Theorieles : wat moet je zelf doen om zo licht mogelijk te werken?
* De juiste houding tijdens verplaatsen van lasten
* Hoe bepaal je de techniek bij het helpen verplaatsen van cliënten?
* Indien aanwezig ; gebruik van transferafsprakenkaart / transferprotocol
* De invloed van het gevoelde contact tussen cliënt en zorgverlener bij het helpen verplaatsen van cliënten.
15 minuten pauze
Praktijkles : verplaatsingen binnen het bed
* Draaien; de basisbeweging, het lichaam voorbereiden op draaien, technieken naar je toe draaien van de cliënt en technieken van je af draaien van de cliënt.
* Zijwaarts verplaatsen; de basisbeweging, technieken en hulpmiddelen.
* Omhoog verplaatsing; de basisbeweging, technieken en hulpmiddelen.
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 3 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen.
Theorieles : verantwoord gebruik van hulpmiddelen
* Wanneer zet je een tilhulpmiddel in?
* Wat is er allemaal? Van alles laten zien en noemen : ergobox.
* Wetgeving rondom gebruik van tillift en tilband.
* Tilband en tillift keuren vooraf aan ieder gebruik door de zorgverlener.
* De rijregels en de karvragen bij gebruik van zwaar rollend materiaal.
* Beleid van de organisatie op gebied van steunkousen.
15 minuten pauze
Praktijkles : hulpmiddelen zelf toepassen onder begeleiding docent
* Aan- en uittrekken steunkousen met verschillende hulpmiddelen
* Verplaatsing met de passieve tillift
* Verplaatsing met de actieve tillift
* Het manoeuvreren van zwaar rollend materiaal
Evaluatie, vragen, zelfstudie
DAGDEEL 4 (3 uur)
Introductie
* Koffie/thee. 10 minuten gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en om vragen te stellen. Vaak inbreng van een casus in deze les.
Praktijkles :
* Helpen van lig tot zit op de rand van het bed, de basisbeweging, de technieken, hulpmiddelen.
* Het gebruik van trekzeil en glijrol bij alle verplaatsingen binnen het bed.
* Alles waar vragen over zijn : b.v. helpen opstaan van de grond, hogerop verplaatsing in de stoel, inhalen of herhaling van technieken.
Tussendoor 15 minuten pauze
Afsluitend een schriftelijke evaluatie eventueel mondeling aangevuld.
Optioneel toe te voegen : 30 minuten tilliftentoets per deelnemer (passend bij de aanbeveling van de Inspectie voor de Gezondheidszorg) (*zie toelichting)
(*) TOELICHTING TILLIFTENTOETS
Aanleiding
Het verplaatsen van cliënten met een tillift is een risicovolle handeling en de aanbeveling van de Inspectie voor de Gezondheidszorg is om deze verplaatsing alleen uit te laten voeren door medewerkers die hiervoor binnen de organisatie structureel geschoold worden.
Bij meerdere organisaties waarmee ik contact heb (via de scholing van ergocoaches) is men overgestapt van scholen naar toetsen.
In praktijk wordt iedere zorgverlener die met cliëntentilliften werkt, 1 x per twee jaar getoetst op kennis en vaardigheden.
Hiervan worden de resultaten bijgehouden om te bepalen wie wel/niet met tilliften mag werken en om aan de IGZ te laten zien bij inspectie.
In de basiscursus wordt 1 dagdeel besteed aan hulpmiddelen. Naar mijn ervaring is er tijdens dit dagdeel te weinig tijd om alle deelnemers te laten oefenen met de liften. Om de bekwaamheid van zorgmedewerkers te beoordelen is een theorietoets (e-learning) plus een praktijktoets 1 x per 2 à 3 jaar de aangewezen methode.
Deze toets kan er zo uitzien :
* De opdrachtgever houdt bij wie getoetst moet worden (streven 1 x per 2 jaar).
* De opdrachtgever meldt de kandidaten aan.
* Individueel maken de kandidaten een theorietoets via e-learning. Dit is gratis via www.gezondenzeker.nl en kan thuis.
* Dit kan voor zowel tilliften als steunkousen.
* Alleen bij slagen kunnen ze een certificaat uitprinten.
* De praktijktoets is alleen toegankelijk met een certificaat van de theorietoets.
* De praktijktoets vindt plaats in een praktijklokaal.
* Iedere deelnemer krijgt 30 minuten om verplaatsingen met de tillift uit te voeren.
* Deelnemers komen in 2-tallen.
* Voldoende beoordeelde kandidaten mogen weer twee jaar werken met tilliften. Dit wordt centraal bijgehouden. Daarna krijgen zij weer een oproep.